Noc Poetów - Choszczeński Dom Kultury
Przed Choszczeńskim Domem Kultury stał mikrobus przewożący osoby niepełnosprawne. Przyjechała nim pani Barbara Teresa Dominiczak.
Przy wejściu pan Robert Szymański oferuje tomik swoich wierszy „Zmózgu”.
Na ladzie są wyłożone wydawnictwa. Można kupić Almanach z Korytowskiej Nocy Poetów’2017. Są książki, w tym tomiki wierszy, wydawane przez Fundację Wspierania Kultury ‘Noc Poetów’” i z serii „akcent”, wydane nakładem ZLP Oddział w Szczecinie. M.in. jest tomik poezji Edyty Rauhut „Roztańczony atrament”. Po wejściu na salę przywitałem się z siedzącymi przy stoliku: ks. Januarym Żelawskim, panią Barbarą Dominiczak, panią Aleksandrą Petrusewicz i jeszcze jedną panią. Ks. January zapytał, czy ja też jestem poetą?
– Poeta? – E, tam!
Na sali ustawione stoliki dla gości. Na stolikach: GŁOS Szczecińsko-Kamieński (lipiec-sierpień 2018), Biuletyn Choszczeński, karty „Fundacja Wspierania Kultury ‘Noc Poetów’”, cukierki krówki „Fundacja wspierania kultury ‘Noc Poetów’”. Stoją puchary. Potem zostanie podane wino. Z tyłu zastawiony stół przeznaczony na poczęstunek. Są na nim wypieki, kawa i herbata. W głębi sceny bannery, a na nich logo organizatorów, instytucji, stowarzyszeń, fundacji, firm wspierających Noc Poetów w Choszcznie i patronujących tej poetyckiej imprezie. W środku plansza „Fundacja Wspierania Kultury ‘Noc Poetów’”. Z lewej plansza Związku Literatów Polskich Oddział w Szczecinie. Są plansze: Pomorze Zachodnie, Choszczno. W pobliżu sceny, z lewej strony, stoi instrument, na którym będzie grał Grzegorz Haciski. Z prawej strony stolik dla Piotra Pawłowskiego. Operator instaluje kamerę na stojaku. Potem przybędzie druga kamera.
Piosenka na rozpoczęcie
Na zegarze godzina 18:00. Sala wypełniona. Wszystkie miejsca zajęte. Wieczór będzie prowadził duet: Piotr Pawłowski i Grzegorz Haciski.
Piosenka na powitanie w wykonaniu Grzegorza Haciskiego: …Uczę się poezji… Poezji się uczę…
Powitania
Piotr Pawłowski wita na VIII Korytowskiej Nocy Poezji w Choszcznie. Zaprasza ks. Sławomira Kokorzyckiego i przekazuje mu głos. Ks. Sławomir Kokorzycki:
Witam serdecznie… Za chwilę oddamy głos gospodarzom. Jest mi niezwykle miło powitać… W Malej Galerii wernisaż obrazów Wacława Kowalskiego ze Szczecina. Jest możliwość kupienia obrazu. Ks. Sławomir zaprasza plastyka, który mówi o sobie, że jest na emeryturze i na stare lata maluje.
Dorobek Fundacji
Ks. Sławomir przedstawił dorobek Fundacji Wspierania Kultury Noc Poetów „od Nocy do nocy”:
• Na wniosek Fundacji Poczta Polska wydała limitowaną serię znaczka pocztowego z ks. Januarym Żelawskim, okazji nadania mu Złotego Krzyża Zasługi.
• 11 listopada – wręczenie Złotego Krzyża Zasługi dla ks. kan. Januarego Żelawskiego (na wniosek Fundacji).
• 24 listopada, Recz, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury i Sportu - prezentacja tomiku poezji Piotra Pawłowskiego.
• 1 grudnia w Coszczeńskim Domu Kultury dwie edycje impresji artystycznej „Wyspiański – uniwersalny”. Przy tej okazji dwie edycje wystawy „Wyspiański – uniwersalny”: 1 grudnia - w Choszczeńskim Domu Kultury, 2 marca - w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie. Prace autorstwa członków Klubu Plastyka „Impresja” z Choszczna i młodzieży ze Studium Plastycznego w Choszcznie.
• Nakładem Fundacji ukazały się dwa tomiki poezji Barbary T. Dominiczak: „Duszy uroczysko” i „Uczuć mych szaleństwo”.
• 11 grudnia, Szczecin-Skolwin – spotkanie autorskie z Barbarą Dominiczak w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Szczecinie.
• 1 lutego, Dobra (Nowogardzka) – Trzeci Wieczór „Dobra poezja” z udziałem prezesa Fundacji.
• 6 luty. Pyrzyce i Banie - prezentacja projektu Misterium Brzeskie „Zaśnięcie Maryi”, który Fundacja będzie wydawać drukiem.
• 15 marca, Recz, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury i Sportu – spotkanie z ks. Januarym Żelawskim.
• 21 marca, Szczecin, Książnica Pomorska - wspólnie z ZLP, inauguracja Zachodniopomorskiej Wiosny Poezji. Wręczenie Barbarze Dominiczak medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (na wniosek Fundacji) i Złotej Odznaki Honorowej Gryfa Zachodniopomorskiego (na wniosek ZLP).
• 24 marzec – udział w konferencji „Recz. Naturalnie”.
• 23 maja, Recz – konkurs recytatorski jednego poety „Zbigniew Herbert – czuwaj, wstań i idź!” (Recz jest siedzibą Fundacji).
• 5 lipca, Szczecin, Urząd Miejski – Medal za Zasługi dla Miasta Szczecina dla Barbary Dominiczak i ks. prał. Jana Mazura (na wniosek Fundacji).
• 16 czerwca, Stare Czarnowo - festyn „Świętujemy 100-lecie Niepodległości”. Organizatorzy: Zakon Rycerzy Kolumba i Fundacja.
• Nagrody na konkursy:
◦ XIII Konkurs Kolęd i pastorałek w Reczu
◦ III Festiwal Papieski Totus Tuus w Baniach.
◦ VI Otwarty Parafialny Konkurs Recytatorski Poezji i Prozy Polskiej pt. Cudze chwalicie, swego nie znacie” organizowany przez Fundację Szczęśliwe Dzieciństwo w Lublini.
• Stypendia dla najlepszych uczniów Gimnazjum w Reczu
• Pomoc w nauce przez zakup podręczników
• Debiutancki tomik wierszy Roberta Szymańskiego „Zmózgu” (na dzisiaj).
• Wkład w kulturę regionu: Gospodynie z Kół Gospodyń Wiejskich z Radunia, Smolenia i Zamęcina przygotowały ciasto, a nagrodą za ich śpiew na dożynkach są ufundowane przez Fundację chusty ludowe.
• Dzisiaj o godz. 16:00 – wręczono nagrody dla dzieci (fundator PZU) w III Konkursie poetyckim „O Laur Nocy Poetów”. W ub. roku wpłynęło 55 prac, w tym roku 80. Nagrody: tablet, stypendium.
Ks. Sławomir zaprasza do galerii. W tej samej sali jest przygotowany poczęstunek.
Głos mają gospodarze
Starosta i burmistrz Choszczna.
Burmistrz Recza mówi, że nie zna się na poezji. Dziękuje: Ks. Sławomirowi Kokorzyckiemu, Piotrowi Pawłowskiemu, który jest także Przewodniczącym Rady Miasta Recza i Leszkowi Dembkowi. Niespodzianka – upominek.
Ks. Sławomir dziękuje Choszczeńskiemu Domowi Kultury. Są tu warunki, aby kontynuować tę imprezę.
Hymn Korytowskich Nocy Poetów
Grzegorz Haciski śpiewa piosenkę „Po co komu poezja?” do słów wiersza Piotra Pawłowskiego.
Wszechnica poetycka
Piotr Pawłowski i Grzegorz Haciski na zmianę zapowiadają występujących poetów.
P.P.: Niektórzy debiutują. Łączy nas poezja.
• Jako pierwszy czyta swe wiersze Grzegorz Haciski: Ja; Ty; On, ona, ono; ?; My… (7 wierszy)
• Sebastian Rosa
• Aleksandra Petrusewicz (27 książek)
Święto poezji, święto Solidarności a ja o wojnie. Przeciwko wojnie. Ballady.
• Ewa Dybowska
G.H. – piosenka
• Barbara Dominiczak - Wiersze czytają Ewa Dybowska i ks. January Żelawski: Nie płacz nad martwym ptakiem…; Pamięć… ;Narkomani
Ks. January wypowiada życzenie, aby w przyszłym roku pani Barbara sama przeczytała swoje wiersze.
• Krystyna…
• Kazimiera…
• Gemma…
• Czesława Julia Tessarek
• Stanisława Nowak
• Krystyna… (chora)
• (poeta z Poznania): Diabeł…, Szantaż, Oszczędności (wiersze satyryczne); ?;
G.H. – piosenka
▫ Przerwa na posiłek i na oglądanie wystawy obrazów w galerii. Smaczny bigos i inne smaczności.
• Zofia… (17 lat): Tolerancja, O ojcu…
• Edyta Rauhut: dwa wiersze z tomiku „Roztańczony atrament”.
• Barbara…: wiersz o chaosie;
Krystyna…
G.H. – piosenka. Słowa Zbigniew Jahnz – jeden z czwórki, zatrzymały go sprawy rodzinne. Piosenka druga.
• Anna… (rekwizyty: szydełko, dzierganki): Życie jest jak gobelin…
• Jarosław…
• Roman Habdas
• Leszek Dembek – prezes ZLP O. Szczecin, wiceprezes Fundacji Wspierania Kultury „Noc Poetów”: - Trzymam się poezji. - Co to jest poezja? - Nie wiem (kto to powiedział?). Trzy wiersze. Trzeci wiersz poświęcony Joannie Kulmowej.
G.H. – piosenka. Poprzednia piosenka do słów Krystyny Rodzewicz.
• Krystyna Rodzewicz: Wycieczka, Bycie…
• Piotr Pawłowski
• Ks. Sławomir Kokorzycki: Prześmiewcza rymowanka: …każde stworzenie jest poetą…
• Kazimierz Domozych ze Szczecina (nie zapisałem, w jakiej kolejności czytałem swoje wiersze) – po prostu Kazik / Lat osiemnaście – pomnożyć cztery razy. Inaczej kopa plus jedna piąta kopy / Przyniósł wiersze – słowa powiązane w snopy. Fragmenty wierszy „Na Stulecie”:Upadek; Ocalanie dziedzictwa (Sztafeta pokoleń), Zmartwychwstanie. Dyrektor Państwowej Szkoły Muzycznej w Choszcznie zapytał mnie, czy może wykorzystać moje wiersze na akademii poświęconej setnej rocznicy odzyskania niepodległości.
Poeci, którzy wydali debiutanckie tomiki czytali swoje wiersze na końcu.
• Piotr Pazdan: Umarłem dla świata…; Szepty (tomik „Na szlaku życia”).
• Roman Szymański: wiersze z tomiku poezji „Zmózgu”.
G.H. - piosenka: Gdy świat już do reszty zgłupieje, zagubimy się w naszej miłości…
Niewiele napisałem o wierszach, bo dobrze nie słyszałem. Już nie ten słuch. Może na stronie internetowej Fundacji będzie nagranie. Będzie wydany Almanach.
Upominki od Fundacji
Każdy z uczestników otrzymał od Fundacji torbę z upominkami, w której był Almanach z Korytowskiej Nocy Poetów, 2017, kilka tomików wierszy, „Głos szczecińsko-kamieński”, „Biuletyn choszczeński”, notes, długopis, smycz, krówka... Była też okrągła dzierganka, prawdopodobnie upominek od jednej z poetek. Potem jedna z poetek przypomniała, że w 2015 r. uczestnicy otrzymali pendrive’a. Ten pendrive uratował jej ważne dokumenty. Pojechała za granicę i dwa pendrive’y, które miała zostały uszkodzone przez komputer.
Płoną wiersze
Palenie debiutów
Płoną wiersze poetów: Piotra Pazdana i Romana Szymańskiego.
Wiersz Romana Szymańskiego nie chciał się poddać żywiołowi ognia. Palił się długo. Wiersz Piotra Pazdana palił się jak pochodnia.
Wiersz „Zmózgu” nie chciał się poddać próbie ognia.
Koncert Ryszarda Makowskiego
Występował w kabarecie OTTO i gościnnie w kabarecie Pod Egidą. Towarzyszy mu gitarzysta Waldemar…
Przygotował specjalny repertuar na dzisiejszy wieczór.
„Szukałem piosenek związanych z poezją”.
• Piosenka „Wakacyjna miłość”.
• Piosenka „W Wilanowie albo w Łazienkach” (z kabaretu OTTO, mniej znana).
• Piosenka o leśniczówce Pranie. Leśniczówka Pranie – dotarłem tam 8 lat temu.
• Piosenka „Pokój z halabardą” Jacek Kaczmarski
„Napisałem 10 piosenek na stulecie niepodległości, omijałem martyrologię”.
Na jednym z koncertów za kulisami spotkałem gitarzystę. Zapytałem: Czy możesz mi nastroić gitarę? Zrobił to chętnie.
Ktoś go zapytał: Czy wiesz, kto ci stroił gitarę?
– To był Jacek Kaczmarski.
Piosenka nowa, napisana po śmierci Jacka Kaczmarskiego. Przyszły aktor w szkole teatralnej wyobraża sobie, że będzie grał role Hamleta, Romea („Romeo i Julia”). Potem otrzymuje role podrzędne.
• Piosenka związana z „Weselem”. Wyspiański poszedł na wesele, stanął w drzwiach i tak powstało „Wesele”...
• Piosenka o Pradze. Praga – dzielnica szemrana, dawniej, bo teraz wiele się zmieniło, inni mieszkańcy (potem się przyznał, że też mieszka na Pradze).
Piosenka trochę nostalgiczna (będzie wydana płyta, przez Polskie Radio). „…bo nie ma tych miejsc”.
• Druga piosenka szykowana na płytę. „..a ja się trzymam”
• Piosenka „Jak się nie cieszyć naszą wolnością…”
Festiwal… Występował w kabarecie „Pod Egidą” Jana Pietrzaka. Było mało widzów. Rożne przyczyny na to się złożyły. Ktoś powiedział, że przy takiej pogodzie, rybacy nie wypływają w morze.
„Jak się nie cieszyć naszą wolnością / Tyle pokoleń na nią czekało… /...w tej pięknej Polsce żyć”
• Piosenka o lecie
„Kocham lato, tylko za to, że po prostu jest,że czaruje mnie…”
• Piosenka o grylu (na bis) „Nic tak życia nie umila…gryla…Niech nam żyje III RP”.
Żegnają nas Ryszard Makowski i gitarzysta Waldek…
Ks. Sławomir mówi, że o gitarzyście Waldku jeszcze usłyszymy.
Mówi, że koncert jest dla wytrwałych. Podobnie było w poprzednich latach.
Nocleg
Mikrobus zawiózł nas do Ośrodka Sportowo-Wypoczynkowego w Choszcznie, który znajduje się w pobliżu stadionu. Ośrodek położony jest nad jeziorem Klukom.
Miałem pokój z panem Piotrem Pazdanem. Wstał o godz. 6:00 rano i pojechał rowerem do Dobrej k. Nowogardu (ok. 60 km). Niektórzy mieli nocne spotkanie.
Poranek poetycki
1 września 2018
Ośrodek Sportowo-Wypoczynkowy w Choszcznie. Pan Leszek Dembek nazwał to spotkanie porankiem poetyckim korytowsko-choszczeńskiej nocy poetów.
Kabaret był dla wytrwałych, a poranek poetycki dla najwytrwalszych. Była dobra pogoda i spotkanie odbyło się na zewnątrz, w ogródku (patio) z widokiem na jezioro. Zostały zestawione stoły. W spotkaniu wzięło udział 12 twórców.
W programie zamieszczonym na stronie internetowej Fundacji nie było w programie sobotniego spotkania. Pan Leszek żartował, że to jest spotkanie tajne. Dla mnie była to niespodzianka. Nie żałowałem, że zostałem na drugi dzień.
Prof. Aniela Książek-Szczepanikowa
Na spotkanie została zaproszona pani prof. Aniela Książek-Szczepanikowa. Pan Leszek wita panią Profesor. Przedstawia panią Profesor. Urodzona w Warszawie. Ojciec poległ w Powstaniu Warszawskim. Studiowała na KUL. Pracę doktorską obroniła na UAM w Poznaniu. Przedstawia karierę naukową i dorobek literacki.
Plan spotkania:
W pierwszej części pani Profesor odniesie się do wybranych wierszy wysłanych na VIII Korytowską Noc Poetów.
Tematem drugiej części będzie poetka Joanna Kulmowa.
Pierwsza część – interpretacja wiersza. Są dwie szkoły: Gadamera i Derridy. Szukamy klucza do wiersza.
Pani Profesor o sobie
Ojciec powstaniec, matka z fałszywymi papierami. Jakie miała szanse? Robiła swoje. Pisała. Zajmowała się problemami literatury. Uniwersytet – dydaktyka… Przedszkole. Pani mówi dzieciom, że Joanna Kulmowa była wielką poetką.
– Wielka poetka. Była duża, średnia czy mała? – pytają dzieci.
Pani wyjaśnia, że to dotyczy wierszy.
- To wiersze też rosną? – pytają dzieci.
- Dzieci nie da się oszukać.
Pani profesor dostała po głowie. Na studiach była możliwość chodzenia na seminaria u innych profesorów. M.in. chodziła na seminarium u prof. Jasińskiej. Przygotowała referat na seminarium. Prof. Jasińska wzięła ten referat. Zrobiła na tym referacie doktorat na innej uczelni.
W szkołach – czego młodzieży potrzeba? Miała 19 lat, uczniowie 17 lat, prawie koledzy.
Praca nad odbiorem w literaturze. Dalej działała w ten sam sposób.
Jan Kulma był przeciwny, aby pisała... Podziękowała Uniwersytetowi Szczecińskiemu. Była profesorem tytularnym. Mąż z Siedlec, powiedział, że tam jest uczelnia. „Jeśli ta baba przyjechała ze Szczecina do Siedlec, to musi być głupia”. Poznała kulturę wschodniej Polski. Wysiedleni (uciekinierzy), także profesorowie, przynieśli ze sobą kulturę (ukrywali się, działali w podziemiu).
Lata osiemdziesiąte – Seminarium Duchowne w Szczecinie. „Do tego dewotka”.
„Ekranowy czytelnik” - książka obiegła świat (Słowacja, Włochy, Niemcy…). To było odkrycie. Młodzież czytała tak, jak czyta się ekran.
Konferencje, wyjazdy zagraniczne.
Emerytka – Uniwersytet Szczeciński.
Zaczęła pisać. Ks. Kokorzycki zaprosił panią Profesor na Korytowską Noc Poetów. Filozoficznie – Nie można się rozwijać duchowo, nie rozwijając się intelektualnie. Zaczęły się kontakty, które są kontynuowane. Ostatnia VIII Korytowska Noc Poezji – nowości, poezja bliska temu, co się dzieje w świecie. Ktoś powiedział, że grupa poetów uzyskała Szczecin dla Polski. Świat podbija się nie orężem lecz kulturą. Nawet kultura łacińska została zastąpiona kulturą lokalną. Oni to zrobili, ci poeci. To poeci stworzyli kulturalny Szczecin. Rozpadają się budynki, jakaś książka ocaleje. Kultura regionu…Otwarcie na świat - Szczecin, Odra. Kultura poetycka zwyciężyła. Dawniej Klub 13 Muz. Teraz Noce Poetów. To było to zwycięstwo.
Autor umiera, mija epoka, żyje dzieło. Żyje dopóki ma możliwość oddziaływania, dopóki są czytelnicy. Twórca (artysta) – dzieło – odbiorca. Dzieło żyje dzięki odbiorcy. Książki – od strony odbiorcy.
Jan Amos Komeński – „Didaktika magna” (po łacinie)... Osiadł we Francji. Mama pani Profesor powiedziała, że musi istnieć jego dzieło… J.A. Komeński pisał także o poezji. Część jest przetłumaczona na język polski. Arystokracja – Siedlce i okolice. Biblioteka arystokracji. Zachowała się „Didaktika magna”.
Interpretacja wierszy
Pani Profesor nie otrzymała wszystkich wierszy wysłanych na VIII Korytowską Noc Poetów. Niektórzy wysłali swoje wiersze w ostatniej chwili.
Pani Profesor z uznaniem mówiła o wierszach przysłanych na VIII Korytowską Noc Poetów.
• (poeta) – o starości z pozycji mężczyzny
• Artur… - wiersz o jego stosunku do dziecka - piękny, mądry. Dziecko – sens życia. Nie można patrzeć na kobietę jak na kokietkę… Kobieta daje nowe życie…
• Edyta Rauhut – o tłumie... Tłum nie ma osobowości.
• Ewa Dybowska – Jestem… rozpłynę się i nie będzie mnie. Chwilowe istnienie do czegoś mnie zobowiązuje. Pani Profesor przeszła w dzieciństwie (3 lata) chorobę Heinego-Medina. Ktoś powiedział: Nie sztuka chodzić na zdrowych nogach. Jesteśmy osobami, byśmy działali (w świecie).
• …Surmacz – świetne ujęcia - co zaskoczyło. Znakomite. Świetna rytmizacja. Wchodzi w rytm. Ballada dziadowska – dwóch dziadków się zbierze.
Jeden… jeśli ma się kolegę – los jest łaskawy, przygoda życia, dotknąć Boga… „Zawsze razem”... Ballada o…
• Janusz… - Porusza problem – sytuacja literatury… Znakomity wiersz. Powinien być w podręcznikach szkolnych. Podręczniki: Tolkien. „niestety ta literatura nie weszła pod strzechy”.
• (poeta) – nastrój jesieni, zaduma, wielki depresyjny spokój. Nawet szesnastolatki mają depresję. Jesień – ludzie zastanawiają się nad przemijaniem. „żółty jesienny liść zatrzymał się i się nie cieszy”. Nastrój jesieni – w rzeczywistości i w przenośni, wszyscy to odczuwamy.
• (poetka – podwójne nazwisko) – gobeliny (w przenośni). Gobelin służył za wycieraczkę (po wojnie w Szczecinie). Pani prof. odkupiła go. Ma go do dzisiaj. Prawdopodobnie z końca XVIII w. Życie jak gobelin – życie… piękne. Trzeba tkać z miłością - arcydzieło zamierzone przez Boga. Uczucie – miłość, wszystko kocham. Może to trochę jest takie „babskie”.
• Krystyna… - Osobiste ujęcie starości. Stara… na stałe lata… rzadko patrzy w lustro… Wraca do młodości, wszystko pamięta… Miłość – wszystko traci ze starością. • Krzysztof Żak – Oszczędność Dosyć wulgarne ujęcie… Postawy współczesnych ludzi… Bogaci… Będziemy bogaci… Obrazek z codziennego życia.
• Piotr Pawłowski – Filozofia z obserwacji wyniesiona. Wszystko przesiewa przez sito obserwacji. Z pozycji filozofa. Wiele myśli, kontaktów w życiu codziennym… Nie ma miejsca na margines. Poszukiwacz… Nie ma miejsc.
• Piotr Pazdan – umarł dla świata. Dobrze to ujął. Umieramy – nie stać nas na przyjaźń, na kontakty międzyludzkie. Znajomy załamany pewną sprawą… „Jestem babsko gadające”. Gdy mąż słucha, mniej mówię. Kontakty międzyludzkie - ewangeliczna postawa. Bycie dla innych.
• Roman Habdas – Kucharz…, Oprawca (schaby…) Świetne ujęcie satyryczne… Znakomita satyra. Świetne skojarzenia.
• Sebastian Rosa. Zacięcie poetyckie. Młody – o uczuciach. Trudno się wypowiadać o uczuciach, nawet jeśli ma się talent poetycki. Kontakty z mężczyzną. Mężczyzna wszystko przefiltruje. Niejasność uczuć – typowa sytuacja młodych ludzi.
Pani prof.: Sytuacja była jasna. Samotność. Mama wyjechała. Przyszły mąż poszukiwał swojej drogi. Rozumieliśmy się. - Z tego (niejasności uczuć) się wyrasta.
– Niekoniecznie się wyrasta.
• (poeta) – Kontakt z kobietą jak nicość. Kontakt z kobietą (duchowy) – jest ważny nawet dla samotnych mężczyzn. Przyjaciele dzwonią, aby się wygadać przed „babą”.
• Zofia Burzyńska? – Tolerancja.
Znakomity wiersz. Mocna krytyka pozornej tolerancji. Obłuda… Dzieci traktowane mocno – tłumienie osobowości. Moda na oskarżenia.
Robicie dobrą robotę. Teksty bardzo dobre.